આંતરરાષ્ટ્રીય બજાર અને એમસીએક્સ પર કપાસ રેકોર્ડ ઊંચાઈ પર ટ્રેડ થઈ રહ્યો છે. આ જોતા સરકાર હવે સફાળી જાગી છે. પરંતુ નિષ્ણાતોના મતે હવે ઘણું મોડું થઈ ગયું છે. હવે તેની મોંઘવારીમાંથી છુટકારો મેળવવો આસાન નહીં હોય.
જયપુર. કેન્દ્ર સરકારે કપાસને આયાત જકાત મુક્ત બનાવ્યો છે. રાજસ્થાન માટે મહત્વના ગણાતા કાપડ ઉદ્યોગ માટે મોદી સરકારે બુધવારે મોટી રાહત આપી છે. તેનાથી ગ્રાહકોને પણ રાહત મળવાની આશા છે. હકીકતમાં, મોદી સરકારે 30 સપ્ટેમ્બર સુધી કપાસ પરની કસ્ટમ ડ્યુટી હટાવી દીધી છે.
અત્યાર સુધી કપાસની આયાત પર 11 ટકા ટેક્સ લાગતો હતો. તેમાં 5% બેઝિક કસ્ટમ ડ્યુટી અને 5% એગ્રી ઈન્ફ્રા ડેવલપમેન્ટ સેસ પણ સામેલ છે. કસ્ટમ ડ્યુટીમાંથી કપાસને બાદ કરવાથી ભારતમાં આવતા કાપડના ભાવમાં ઘટાડો થશે.
આનાથી ગ્રાહકોને કપડાની કિંમતમાં બચત થશે. સરકારના આ નિર્ણયથી સમગ્ર ટેક્સટાઈલ ચેઈન – યાર્ન, ફેબ્રિક, ગાર્મેન્ટ્સ અને મેકઅપ્સને ફાયદો થશે. આ સાથે કાપડની નિકાસને પણ ફાયદો થશે. પરંતુ ભારતની આ વધતી માંગ સાથે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કપાસના ભાવમાં પણ વધારો થવા લાગ્યો છે.
હાલમાં ભારતમાં આજથી 4 દિવસની રજા છે, તેથી ભારતમાં તેની અસર જોવામાં સમય લાગશે.
નોંધપાત્ર રીતે, કાપડ ઉદ્યોગ સ્થાનિક ભાવને નીચે લાવવા માટે ડ્યુટીમાંથી મુક્તિની માંગ કરી રહ્યો હતો. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ એન્ડ કસ્ટમ્સે કપાસની આયાત માટે કસ્ટમ ડ્યુટી અને એગ્રીકલ્ચર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ સેસમાંથી મુક્તિ જાહેર કરી છે.
CBIC એ કહ્યું છે કે આ સૂચના 14 એપ્રિલ, 2022 થી અમલમાં આવશે અને 30 સપ્ટેમ્બર, 2022 સુધી અમલમાં રહેશે. આ છૂટછાટનો લાભ સમગ્ર ટેક્સટાઈલ સેક્ટરને મળશે. આમાં યાર્ન, વસ્ત્રો વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. જાણકારોના મતે નાણા મંત્રાલયનો આ નિર્ણય કાપડ ઉદ્યોગની સાથે ગ્રાહકોને ફાયદો થાય તે માટે લેવામાં આવ્યો છે. આ સાથે ગ્રાહકોને પણ રાહત મળશે. કાપડની નિકાસને પણ ફાયદો થવાની અપેક્ષા છે. પરંતુ આવું થવાની શક્યતા ઓછી છે.
પૃથ્વી ફિનમાર્ટના મનોજ જૈને મેગેઝીનને જણાવ્યું કે સરકારના આ નિર્ણય પહેલા MCX પર કપાસની કિંમત 44,000 રૂપિયા પ્રતિ ગાંસડી થઈ ગઈ હતી, જે વર્તમાન રેકોર્ડ કિંમત છે. આથી સરકારે ફુગાવાને કાબૂમાં લેવા માટે આયાત ડ્યૂટી હટાવી દીધી છે. જૈને કહ્યું કે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં પણ ભારતના પગલા બાદ કપાસના ભાવમાં 3 ટકાનો વધારો થયો છે.
બજારને અપેક્ષા છે કે ભારતમાંથી માંગ વધવાને કારણે કપાસની માંગમાં વધારો થશે, જે પહેલેથી જ પુરવઠાની અછતમાં છે. તેથી આ મોરચે મોંઘવારી ઘટવાની કોઈ આશા નથી.