દેશભરમાં માતાના અનેક મંદિરો છે. આમાંના કેટલાક ખૂબ જ વિશિષ્ટ અને અનન્ય છે. આજે અમે તમને છત્તીસગઢના બસ્તરના મા દંતેશ્વરી મંદિર વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ. મા દંતેશ્વરી બસ્તરની આરાધ્ય દેવી તરીકે પણ પ્રખ્યાત છે.
દંતેવાડા શક્તિપીઠમાં દંતેશ્વરી મંદિર ઉપરાંત, તમને અહીં કોંડાગાંવના જગદલપુર અને બડે ડોંગરમાં બનેલા ઘણા વર્ષો જૂના મંદિરો પણ જોવા મળશે. અહીં દંતેશ્વરી મંદિર બડે ડોંગરની ગગનચુંબી ટેકરીઓ પર સ્થાપિત છે. નવરાત્રિ નિમિત્તે અહીં મેળો પણ ભરાય છે. જેમાં હજારો ભક્તો માતાના દર્શન કરવા આવે છે.
આ મંદિરમાં માત્ર ભારત જ નહીં પરંતુ અમેરિકા સહિત અન્ય દેશોમાંથી પણ ભક્તો આવે છે. નવરાત્રિમાં અહીં લગભગ પાંચ હજાર જ્યોતિ કલશ પ્રગટાવવામાં આવે છે. આ મંદિરની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે અહીં મા દુર્ગાના પગના નિશાન અને સિંહના પંજા છે.
મા દંતેશ્વરીના દર્શન કરવા માટે તમારે પહેલા છત્તીસગઢના કોંડાગાંવ જિલ્લામાં જવું પડશે. અહીંથી લગભગ 50 કિલોમીટરની મુસાફરી કર્યા પછી, તમારે બડે ડોંગરની ઊંચી ટેકરીઓ પર આવવું પડશે. અહીં તમને મા દંતેશ્વરીનું મંદિર જોવા મળશે જ્યાં એક સમયે રાક્ષસ મહિષાસુર અને મા દુર્ગાનું યુદ્ધ થયું હતું. પૃથ્વી પર મહિષાસુરનો આતંક ઘણો વધી ગયો હતો. આવી સ્થિતિમાં મા દુર્ગા પોતે તેમને પાઠ ભણાવવા આવી હતી.
મા દુર્ગા અને મહિષાસુર વચ્ચે અનંત દિવસો સુધી યુદ્ધ ચાલ્યું. અંતે મહિષાસુર સમજી ગયો કે તે મા દુર્ગાની સામે ટકી શકશે નહીં. તેથી તે દોડવા લાગ્યો. જ્યારે તે આ કરી રહ્યો હતો, ત્યારે મા દુર્ગા તેને તેના સિંહ પર સવારી કરતા જોઈ રહી હતી. આ દરમિયાન પહાડી પર મા દુર્ગા અને સિંહના પંજાના નિશાન છપાયા હતા. આ નિશાનો હજુ પણ અહીં હાજર છે.
અહીં દર્શન કરવા આવતા લોકો માતાના પગના નિશાનની પૂજા કરે છે. મા દુર્ગા અને મહિષાસુર વચ્ચેના યુદ્ધને કારણે આ ટેકરીનું નામ ભેંસ દાઉન્ડ અથવા દવંદ પડ્યું. તે સ્થાનિક હલબી બોલીનું નામ છે. ઘણા રાજાઓ પણ આ ટેકરીની મુલાકાત લેતા હતા. તેમણે આ મંદિરનું નિર્માણ કરાવ્યું હતું. એક રાની દર ગુફા નામની ટેકરી પર એક અંધારી ટનલ પણ છે.
મંદિરના પથ્થરોમાંથી વિચિત્ર અવાજ નીકળ્યો
બડે ડોંગરની ભેંસ દાઉન્ડ ટેકરીમાં ઘણા રહસ્યો દટાયેલા છે. આમાં ધ્વનિ તરંગો સાથેનો પથ્થર શામેલ છે. આ પથ્થરને સ્થાનિક ગ્રામીણ હલબી બોલીમાં કૌડી ધુંસી કહેવામાં આવે છે. હકીકતમાં, વર્ષો પહેલા, જ્યારે પૈસાને બદલે પેનિસ પ્રચલિત હતા, ત્યારે આ પેનિઝને સંગ્રહિત કરવાના ખજાનાને ધુંસી કહેવામાં આવતું હતું. અહીંના પહાડીના પથ્થરોની વિશેષતા છે. જો તેઓ એકબીજા સાથે અથડાય છે, તો એક અલગ પ્રકારનો અવાજ ઉત્પન્ન થાય છે. ધ્વનિ તરંગો સાથેના આ અજાયબી પથ્થરનું રહસ્ય આજે પણ એક રહસ્ય છે.