સરેરાશ નિયમ મુજબ, એક પુખ્ત વ્યક્તિએ દરરોજ 8 થી 10 ગ્લાસ પાણી પીવું જોઈએ. અંદાજે બે લિટર પરંતુ જેઓ લાંબા સમય સુધી તડકામાં રહે છે, શારીરિક કસરત કરનારા અને વધુ કસરત કરતા રમતવીરોને વધુ પાણીની જરૂર પડે છે, પરંતુ આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે વધુ પડતું પાણી તમારી કિડનીને નુકસાન પહોંચાડે છે.
તમે ડોકટરો અને વડીલોને પુષ્કળ પાણી પીવાની સલાહ આપતા સાંભળ્યા હશે. આ અમુક અંશે જ સાચું છે. બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે જો પાણીનું વધુ પડતું સેવન કરવામાં આવે તો કિડનીની સ્થિતિ ખરાબ થઈ શકે છે. આજે વિશ્વ કિડની દિવસ છે અને આજે અમે તમને તે ભૂલો વિશે જણાવીશું જેના કારણે ભારતમાં કિડનીના દર્દીઓની સંખ્યા વધી રહી છે. વધુ પડતું પાણી પીવું એ વાસ્તવમાં એક રોગ છે, તેને હાઈપોનેટ્રેમિયા કહેવાય છે.
યુરિન બ્લૉકર સાવચેત રહો
જો તમે વધુ પડતું પાણી પીતા હોવ તો તમારી કિડની નકામી થઈ શકે છે. શરીરમાંથી તમામ કચરો દૂર કરવાનું કામ કિડનીનું છે. શરીર દ્વારા વપરાશમાં લેવાયેલા પાણીની માત્રા પછી, કિડની પાણી અને નકામા પદાર્થોને પેશાબના રૂપમાં દૂર કરવાનું કામ કરે છે. વધુ પડતા પાણીથી કિડની પર કામનો ભાર વધી જાય છે. એ જ રીતે, જે લોકો લાંબા સમય સુધી પેશાબને રોકે છે, તેઓ પણ કિડની પર બોજ નાખે છે. આ બંને આદતો ભારતમાં કિડનીના દર્દીઓની સંખ્યામાં વધારો કરવામાં મહત્વનો ફાળો આપી રહી છે.
આંકડા શું કહે છે
ઈન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશનના જણાવ્યા અનુસાર વિશ્વમાં દર વર્ષે 17 લાખ લોકો કિડનીની બિમારીના કારણે મૃત્યુ પામે છે. લગભગ 20 મિલિયન લોકો એક યા બીજી કિડનીની બિમારીનો શિકાર છે, જ્યારે ભારતમાં લગભગ 80 લાખ લોકો કિડનીના દર્દી બની ચૂક્યા છે અને સૌથી ખરાબ વાત એ છે કે દર્દીઓને આ બીમારી વિશે ત્યારે ખબર પડે છે જ્યારે 60 થી 70 ટકા કિડની ફંક્શન નથી થતી. . ભારતમાં કુલ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ ઓપરેશન્સમાં કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટનો હિસ્સો સૌથી વધુ છે. તમને જણાવી દઈએ કે છેલ્લા 10 વર્ષમાં ચિત્ર એ રીતે બદલાઈ ગયું છે કે મોટાભાગની કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ થઈ રહી છે. વર્ષ 2022માં જીવંત વ્યક્તિ પાસેથી કિડની લઈને 9834 ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે વર્ષ 2013માં આ સંખ્યા 3495 હતી. વર્ષ 2022માં મૃત વ્યક્તિના દાનમાંથી 1589 કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવ્યા હતા જ્યારે 2013માં તેની સંખ્યા માત્ર 542 હતી.
આ સમસ્યાઓને અવગણશો નહીં
નેફ્રોલોજિસ્ટ ડો.સુનિલ પ્રકાશના જણાવ્યા અનુસાર, જો સમયસર સારવાર કરવામાં આવે તો ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પછીનું જીવન સામાન્ય બની શકે છે. જોકે, તેમની સલાહ છે કે પહેલા કિડનીની બીમારીના ચિહ્નો ઓળખવા પડશે. કિડનીની સમસ્યામાં શરીર કોઈપણ કારણ વગર થાકી જાય છે. સતત ઉબકા અને ઉલટી થાય છે. એક વિચિત્ર ચિંતા છે. પેશાબ પણ સામાન્ય કરતા ઓછો આવે છે. પગ અને પગમાં સોજો શરૂ થાય છે. વજન ઘટવા સાથે, ભૂખ અદૃશ્ય થઈ જાય છે. આમાં દર્દીઓ યોગ્ય રીતે શ્વાસ લઈ શકતા નથી. આ સમસ્યાઓથી પીડાતા લોકોની કિડની ફેલ થઈ શકે છે.
પાણીનું મહત્વ
શું તમે જાણો છો કે જો દુનિયામાં હાજર તમામ પાણીને 4 લિટરના જગ જેટલું ગણવામાં આવે તો પીવાલાયક પાણી એક ચમચી જેટલું જ હશે. મતલબ કે પૃથ્વી પર એટલું ઓછું પાણી પીવાલાયક છે. આપણું શરીર 70 ટકા પાણીથી બનેલું છે. આપણા મગજનો 75 ટકા ભાગ પાણી છે. ફેફસાંમાં 90 ટકા પાણી છે અને આપણા શરીરમાં 82 ટકા લોહી પાણી છે.
કેટલું પાણી પીવું
સરેરાશ નિયમ મુજબ, પુખ્ત વ્યક્તિએ દરરોજ 8 થી 10 ગ્લાસ પાણી પીવું જોઈએ. અંદાજે બે લિટર પરંતુ જે લોકો લાંબા સમય સુધી તડકામાં રહે છે, શારીરિક કસરત કરે છે અને જે ખેલાડીઓ વધુ કસરત કરે છે તેમને પાણીની વધુ જરૂર પડે છે. ઓછું પાણી પીવાથી કિડનીમાં પથરી, કબજિયાત અને ડિહાઈડ્રેશન થઈ શકે છે. જો કે, વધુ પડતું પાણી પીવાથી લોકોને ઘણી બીમારીઓ પણ થઈ શકે છે. એટલા માટે હવે ડોક્ટરો સલાહ આપે છે કે તમારી તરસ પ્રમાણે પાણી પીવો. આ સૌથી સાચો સ્કેલ છે. ખોરાક ખાધા પછી પાણી ન પીવાનું સૂત્ર આયુર્વેદના સિદ્ધાંતો પર આધારિત છે. એલોપેથીના ડોકટરો આ નિયમ અંગે એકમત નથી. તેમના મતે, વ્યક્તિ પોતાની જરૂરિયાતોને ઓળખીને આ નિયમો બનાવી શકે છે. તમારે ઓછા અને વધુ વચ્ચે સંતુલન જાળવવાનું શીખવું પડશે.
આ બાબતોનું પણ ખાસ ધ્યાન રાખો
જો કે વધુ પાણી પીવું એ માત્ર એક જ કારણ છે જે તમને કિડનીના દર્દી બનાવી શકે છે, જે લોકોને ડાયાબિટીસ અને હાઈ બીપી હોય છે તેઓને કિડની ફેલ થવાનું સૌથી વધુ જોખમ હોય છે. આ સિવાય સ્થૂળતા અને દારૂનું સેવન કિડનીની બીમારીને આમંત્રણ આપે છે. કીડનીની તંદુરસ્તી સારી રાખવા માટે બીપી કંટ્રોલમાં રાખો, સ્થૂળતાથી દૂર રહો, આલ્કોહોલ અને તમાકુને ના કહો, દરરોજ વ્યાયામ કરો, પાણી વધુ કે ઓછું ન પીવો, દરરોજ વ્યાયામ કરો અને લાંબા સમય સુધી પેશાબ રોકવો નહીં. આ સાથે પેઇનકિલર્સ લેવાનું ટાળો કારણ કે કિડનીને નુકસાન પહોંચાડવામાં આ દવાઓનો મોટો ફાળો છે.