સગર્ભા અને સ્તનપાન કરાવતી મહિલાઓની સારી કાળજી લેવા માટે પ્રધાનમંત્રી માતૃ વંદના યોજના ચલાવવામાં આવી છે. અગાઉ આ યોજનાને માતૃત્વ સહયોગ યોજના કહેવામાં આવતી હતી. આ યોજના વર્ષ 2010 માં ઇન્દિરા ગાંધી માતૃ સહયોગ યોજના (IGMSY) તરીકે શરૂ કરવામાં આવી હતી.
વર્ષ 2014માં, વડાપ્રધાન મોદી સરકારે તેનું નામ બદલીને માતૃ સહજ યોજના રાખ્યું અને બાદમાં 1 જાન્યુઆરી 2017ના રોજ તેને સમગ્ર દેશમાં પ્રધાનમંત્રી માતૃ વંદના યોજના (PMMVY)ના નામથી લાગુ કરવામાં આવ્યું. તમને જણાવી દઈએ કે અહીંની યોજના મહિલા અને બાળ વિકાસ મંત્રાલય દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે.
આ યોજના રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અધિનિયમ 2013 હેઠળ કાર્યરત છે. પ્રધાનમંત્રી માતૃત્વ વંદના યોજના હેઠળ, સગર્ભા અને સ્તનપાન કરાવતી મહિલાઓ અને માતાઓને 6000 રૂપિયાની નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે. આ સહાયની રકમ સીધી તેના ખાતામાં આપવામાં આવે છે, જેથી તે પોતાની અને તેના બાળકની યોગ્ય રીતે કાળજી લઈ શકે.
પ્રધાનમંત્રી માતૃત્વ વંદના યોજના દ્વારા આર્થિક રીતે નબળા વર્ગની સગર્ભા મહિલાઓને 6000 રૂપિયાની આર્થિક સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે. આ યોજના હેઠળ, શ્રમિક વર્ગની મહિલાઓને સગર્ભાવસ્થા સમયે રૂ. 6000 ની નાણાકીય સહાય પૂરી પાડીને, યોગ્ય સુવિધાઓ જેવી કે (આરોગ્ય સંબંધિત, યોગ્ય આહારની આદતો) પૂરી પાડવાની છે અને સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને સ્તનપાન કરાવતી સ્ત્રીઓ તેમજ તેમની બાળકો કુપોષણથી પીડાશે. આ સાથે, વધતા જતા મૃત્યુદરને નીચે લાવવો પડશે.
આ યોજના શરૂ કરવાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય શ્રમજીવી અને ગરીબ વર્ગની મહિલાઓને સગર્ભાવસ્થા અને સ્તનપાન દરમિયાન નાણાકીય સહાય પૂરી પાડીને માતા અને બાળકને યોગ્ય ખોરાક અને વધુ સારું સ્વાસ્થ્ય પ્રદાન કરવાનો છે. આ યોજના હેઠળ પ્રથમ બાળકના જન્મ પર કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 6000 રૂપિયાની આર્થિક સહાય આપવામાં આવે છે.
આ યોજનાનો લાભ લેવા માટે તમારે ઑફલાઇન અરજી કરવાની રહેશે.
આ માટે તમારે 3 ફોર્મ ભરીને સબમિટ કરવાના રહેશે.
સગર્ભા સ્ત્રી લાભાર્થીને અરજી સબમિટ કરવા માટે, ત્રણેય ફોર્મ (પ્રથમ ફોર્મ, બીજું ફોર્મ, ત્રીજું ફોર્મ) આંગણવાડી અથવા તમારા નજીકના આરોગ્ય કેન્દ્રમાં ઉપલબ્ધ થશે.
તમારે આ અરજી પત્રકોમાં આપેલી તમામ માહિતી ભરીને આંગણવાડી અથવા આરોગ્ય કેન્દ્રમાં સબમિટ કરવાની રહેશે.
ફોર્મ ભર્યા પછી અને સબમિટ કર્યા પછી, તમને આંગણવાડી અથવા આરોગ્ય કેન્દ્રમાં અધિકારી દ્વારા એક સ્લિપ આપવામાં આવશે, જેની તમારે કાળજી લેવી જોઈએ.
પ્રધાનમંત્રી માતૃત્વ વંદના યોજનાનો લાભ આવી સગર્ભા મહિલાઓને આપવામાં આવશે, જેઓ મજૂર વર્ગની છે. આ વર્ગની સગર્ભા સ્ત્રીઓ આર્થિક રીતે નબળી હોય છે, ગર્ભાવસ્થાના સમયે તેમની સ્વાસ્થ્યની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકતી નથી, તેમના બાળકને સારી રીતે ઉછેરવામાં અસમર્થ હોય છે. આ યોજના દ્વારા ગર્ભવતી મહિલાઓ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તેમની તમામ જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકશે.
આ સાથે, બાળકના જન્મ પછી, તેઓ તેમની સંભાળ સારી રીતે કરી શકશે. આ યોજના હેઠળ ગર્ભવતી મહિલાઓના બેંક ખાતામાં 6000 રૂપિયા સીધા મોકલવામાં આવશે. સરકારી નોકરી કરતી મહિલાઓને આ યોજનાનો લાભ મળી શકશે નહીં.